Co musisz wiedzieć o płaskostopiu podłużnym?
Płaskostopie jest bardzo częstym schorzeniem dotyczącym stopy. Nie jest typową chorobą – to zniekształcenie, które polega na zaburzeniu wysklepienia podeszwy, co sprawia, że stopa staje się płaska. W wyniku tego przylega ona do podłoża prawie w całości, a kości w niej są ułożone w linii prostej. Przyczyny tego zaburzenia mogą być różne, ale jest ono do wyleczenia, przy zastosowaniu odpowiednich ćwiczeń, zabiegów lub operacji. Należy jednak pamiętać, że rozróżnia się dwa rodzaje płaskostopia – poprzeczne oraz podłużne, które jest tematem niniejszego artykułu.
Płaskostopie podłużne – objawy
Płaskostopie podłużne pojawia się w wyniku obniżenia łuku przyśrodkowego stopy. Jest ono często połączone z koślawością stopy (pięty osoby z tą dolegliwością uciekają w kierunku bocznym). Płaskostopie podłużne prowadzi do bólu w okolicach kostki przyśrodkowej i kostki bocznej, a także ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego – w przypadku zmian zwyrodnieniowych w jego obrębie. Nieleczone i trwające dość długo zaburzenie może przyczynić się do rozwoju stanów zapalnych przeciążonych torebek i więzadeł stopy, którym towarzyszy widoczny obrzęk, mogący nawet uniemożliwiać normalne chodzenie. W przypadku sportowców, którzy na co dzień biegają, widoczna jest gorsza amortyzacja podczas treningu, która może prowadzić do takich kontuzji jak zapalenie ścięgna Achillesa, złamania zmęczeniowe oraz shin splints (ból odczuwany wzdłuż wewnętrznej powierzchni lub krawędzi kości piszczelowej podudzia).
Przyczyny płaskostopia podłużnego
Płaskostopie podłużne rozwija się powoli, bezboleśnie i niezauważenie. Nazywane również platfusem, może mieć różne przyczyny. Są nimi m.in.:
● chodzenie w niewłaściwie dobranych butach, np. na wysokim obcasie,
● praca stojąca i chodzenie po twardym podłożu, które nadmiernie obciążają stopy,
● unieruchomienie stopy na dłuższy czas np. po urazie,
● nadwaga lub otyłość,
● osłabienie lub wrodzona wiotkość więzadeł stopy, a także jej stawów oraz mięśni,
● przebyte złamania,
● zapalenie ścięgna piszczelowego tylnego,
● nieprawidłowe połączenie pomiędzy kośćmi tyłostopia (koalicja stępu),
● zaburzenia neurologiczne z obniżonym napięciem mięśniowym.
Należy wziąć pod uwagę także fakt, że płaskostopie może być spowodowane odziedziczeniem pewnego typu budowy szkieletowej, która sprzyja powstawaniu tego zaburzenia. Płaskostopie u dzieci w wieku 3-4 lat jest również normalne. Dopiero po ukończeniu 5. roku życia dochodzi bowiem do wykształcenia łuku podłużnego – w przeciwnym razie można mówić o jego nieprawidłowej budowie.
Płaskostopie podłużne – jak leczyć?
Aby uniknąć powyższych powikłań, należy jak najwcześniej rozpoznać płaskostopie. W tym celu trzeba umówić wizytę np. w Poradni Chorób Stopy, w której wykonywane jest badanie manualne i ocena prześwietleń RTG, wykonanych w obciążeniu (postawie stojącej). Jeżeli zajdzie podejrzenie uszkodzenia ścięgna piszczelowego tylnego, przeprowadzane jest także badanie USG, a gdy istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia koalicji stępu – badanie rezonansu magnetycznego.
W przypadku niewielkich deformacji należy wprowadzić ćwiczenia na płaskostopie, zwłaszcza wzmacniające mięśnie łydek i stopy. Mogą to być m.in. wspięcia na palce oraz podnoszenie stopami różnych przedmiotów z podłoża. Warto również zastosować specjalne wkładki na płaskostopie. Przy nadwadze niezbędne jest zredukowanie masy ciała, które pomaga nie tylko na opisywaną dolegliwość, jaką jest płaskostopie. Ostrzejsze dolegliwości bólowe mogą już wymagać przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, a jeżeli one nie pomogą, jedynym wyjściem jest leczenie operacyjne. W przypadku deformacji korektywnej zastosowanie ma osteotomia kości piętowej i rekonstrukcja ścięgna piszczelowego tylnego. Bardziej zaawansowane deformacje wymagają już operacyjnego usztywnienia stawu skokowo-piętowego i skokowo-łódkowatego. Innym, bezpieczniejszym rozwiązaniem jest wszczepienie implantu do zatoki stępu np. HyProCure, podnoszącego zatokę stępu i unoszącego sklepienie stopy. Zabieg ten charakteryzuje się niewielkim stopniem inwazyjności, krótszym okresem rekonwalescencji i mniejszą blizną pooperacyjną. Dzięki niemu pacjent może po kilku tygodniach wrócić do normalnego chodzenia, a w niedługim czasie do sportów i treningów biegowych – jeżeli takie uprawiał.
